Masonik Sözlük - masonlar arasında kullanılan özel sözcükler
Masonik Sözlük - masonlar arasında kullanılan özel sözcükler |
Batın dillerinde pek çok örneği olmasına karşılık, dilimizde
- yayınlanmış, mason sözcüklerini içeren tek bir sözlük vardır.
Türkiye Büyük Locası Büyük Daimî Heyeti'nin 1965 yılında
verdiği 1937 sayılı yetkiyle A. Zoletti tarafından hazırlanan ve 304 sözcüğü
kapsayan Masonik Sözlük, dil bakımından oldukça geri, anlatım olarak kötü ve
kapsamı da geniş olmayan bir ilk deneme niteliğindedir.
Yapıtımızın ilk baskılarında, olduğu gibi aktardığımız bu
sözlükten de yararlanarak, masonlar arasında kullanılan bazı özel sözcüklerin
anlamlanın burada kısaca ak tamı ak ve açıklamakla yetineceğiz
Agap : Masonların loca toplantılarından sonra birlikte
yedikleri yemek.
Alçı : Şeker
Barut : İçki. (Kuvvetli Barut ı Şarap. Zayıf Barut : Su.
Sarı Barut : Bira ya da şıra. Çaıpan Barut: Rakı. Lübnan Barutu : Enfiye.)
Bayrak : Peçete.
Celse : Mason localanndaki kurallarına uygun bir oturum.
Dul Keseji : Oturum sonlarında üyeler arasında dolaştırılan
yardım torbası.
Envar : Loca yönetimiyle görevli beş kişi: Üstadı Muhterem,
Birinci ve İkinci Nazırlar, Hatip ve Kâtip.
Hamtaş : Çıraklığa alınmış mason.
Harici: Mason olmayan, yabancı.
Hemşire : Masonların eşlerinin öteki masonlar yanında adı.
Hüze : Aslı İngilizce HUZZA'dır ve yaşasın anlamındadır.
Alkış.
İs'at : Her çalışma yılı başı, seçimlerden sonra
görevlilerin öze! bir törenle and içip yerlerine oturup göreve başlamaları.
İttihad Zinciri : Masonların sağ eli sola, sol eli sağa
birleştirerek oluşturdukları halka. Yıllık parola'nm (senelik kelime)
verilmesi, matem celsesi ve yıllık şölen sonunda masonlar arası sıkı kardeşlik
ve dostluğu gösteren bir gösteri.
Kalfa : Masonluktaki ikinci derece. Refik.
Karargâh : Loca, mabed, mahfel.
Kazma : Çatal.
Kelime : Mukaddes, Mürir ve Senelik olmak üzere üç türlüdür.
İlk ikisi her derecede değişir, tekris ve terfilerde bildirilir. Üçüncüsü her
yıl başkadır ve salt düzenli (muntazam) üyelere verilir. Parola.
Kordon : Masonun derece ve görevine göre boynuna ve omuzuna
çaprazlama takılan geniş kordela. Derecesine göre renkleri ve işlemleri
değişir.
Kum : Tuz.
Konvan : Her yıl başka bir ülkede yapılan Mason büyükleri
toplantısı
Konstitüsyon : Masonluk ilkelerni belirten anayasa. Anderson
tarafından yazılmış ve 1723'de İngiltere'de yayınlanmıştır.
Kürek : Kaşık.
Landmarklar : Anglo - Sakson masonluğunun temel kuralları.
Masonluğun sınırlan. 1738 yılında belirlenip yayınlanmıştır.
Lems : Her derecenin tokalaşmadaki tanışma işaretleri.
Levha : Masonlar arası resmî yazı ve ektuplara verilen ad.
Kadın Localarında MERDİVEN denir.
Loca : Birinci dereceden üçüncü dereceye kadar en az yedi
masonun ortak ve sürekli çalışmak için kurdukları manevi topluluk.
Toplandıkları yere Loca, Mahfel, Mabed denir.
Matraka : Çekiç, Çırağan elinde ham taşı yontmaya yarayan
çekiç, locada usta ve nazırların elinde otoriteyi temsil eder. Bir konuyu Çekiç
Altına Almak demek incelemek üzere ertelemek anlammadır.
Matrikül: Loca kayıt defteri. Sicil kütüğü.
Muhadenet Kefili : Bir obediansın bir başka obedianstaki
elçisi.
Muhakkik Birader : Loca düzenini sağlayan görevli.
Konukların kimlik ve derecelerini araştıran, tekris ve terfi törenlerini
yürüten, Üstadı Muhterem ve Nazırlar bulunmadığında Birinci Çekici yöneten.
Mahuf Birader : Adayların Tefekkür Hücresinden Mahfel
kapısına kadar geliş işlemlerini yöneten görevli.
Mimar : Kâinatın Ulu Mimarı (Sani-i Azam-ı Kâinat), Tanrı.
Muhafız Birader : Biri içerde öteki dışarda locanın
korunmasıyla görevidir. Oturumun açılmasından sonra kapıyı ancak Sayın Üstad'ın
izni ile açarlar.
Mukaddes Kelime : Kutsal Sözlük. Okunmaz ve yazılmaz, ancak
hecelenir. Birinci harfini söyleyene ikincisi söylenir. Tekris ve terfilerde
bildirilir. Süleyman Mabedinin (Tapmak) sütunlarında işçilerin yanına gelip
ücretlerini (nafaka) aldıkları sütunların adlarından oluşur.
Müptedi : Çırak, surar, dinler, düşünür ve olgunlaşır.
Çalışma araçları çekiçle kalemdir. Görevi ham taşı yontmaktır. Nafakasını J
sütunundan alır.
Müselles : Üçgen, Masonluğun ana amblemi.
Nafaka : Bir üst dereceye geçme.
Nazır : Locada üstaddan sonra gelen iki görevli.
Nizam Vaziyeti : (İhtiram Vaziyeti) Her derecede ayakta
saygı duruşu.
Obediyans : (Obedience) Bir ülkede kendi kendini yöneten
büyük mason kuruluşu.
Patent : Büyük Loca'nın yeni kurulan localara verdiği
çalışma ve kurulma belgesi.
Önlük : Locadaki çalışmalarda masonların önlerine taktıkları
örtü. Rit: Masonların çalışma yöntemini gösteren kurallar. Ritüel: Ritlere göre
çalışma tüzük ve yöntemlikleri. Skrüten : Oylama.
Tefekkür Hücresi : Mason adayının sorulara yanıt vermek
üzere düşünceleriyle başbaşa bırakıldığı sembolik oda.
Tekris : Masonluğa alınış süresince yapılan geleneksel
tören.
Tez : Nafakasının artmasını isteyen, derecesinin
yükselmesini isteyen her masonun bulunduğu derecenin felsefesini kavramış
olduğunu saptamak için yapmak zorunda bulunduğu çalışmanın raporu.
Tezyidi Nafaka : Bir derece yükselme.
Tuğla : Dul kesesinden çıkan paranın kuruş olarak
belirtilmesinde kullanılan deyim.
Uyku : Mason faaliyetinin durgun durumu.
Uyanma : Masonluk dünyasında düzene dönerek yeniden
çalışmalara katılma.
Üstad : Usta. Masonluğun 3. derecesi.
Üstadı Muhterem : Locanın başkanı.
Vadi: Mason loca ya da locaların bulunduğu her şehir bir
vadidir.
Yağmur Yağıyor : Aramızda yabancı var ya da konuştuklarımızı
yabancılar da duyabilir anlamına bir uyarı parolası.
Yaş : Masonluğa girişle doğumun olduğu varsayılarak
başlatılan
sayma. '
Zulmet: Masonlara göre kendi dışlarındaki dünya. Karanlık.
(Dünyada ve Türkiye'de Masonluk ve Masonlar - İlhami Soysal,
Der Yayınları, İst. 1988, S: 465-
469%