Sultan İkinci Abdülhamid Han'ın PEROL ARAŞTIRMALARI
 |
| Sultan İkinci Abdülhamid Han'ın PEROL ARAŞTIRMALARI |
Paul Graskofp'un, Sultan İkinci Abdülhamîd
Han'a sunduğu harita ve raporunda Bitlis Suyu denilen çayın kıyısı boyunca mühim
petrol yatakları yer alıyor. Doğu Anadolu'nun bir kısmını ve Güneydoğu
Anadolu'nun neredeyse tamamına yakınını kaplayan haritada Diyarbakır, Mardin, Bismil, Hazro Çayı etrafı, Sinan, Batman Çayı etrafı,
Dicle civarı, Midyat, Bedran, Tulan, Siirt, Habur, Fındık, Cizre ve Hakkâri mühim
petrol kaynaklarının bulunduğu bölgelerdir. Paul Graskofp daha sonra
raporunun değerlendirme kısmına şunları ekliyor: "Bu bölge eğer iyi bir şekilde değerlendirilirse, gelecekte dünyanın
en mühim merkezlerinden biri olacaktır."
***
Dünyada
on dokuzuncu asırda teknoloji ve endüstri sahasındaki gelişmeler petrolü, dünyanın
en kudretli ve rakipsiz maddesi hâline getirdi. O sırada Osmanlı Devleti sınırları
içinde yer alan Musul ve Bağdat'ta ise petrolün varlığı bilinmekte ve ibtidâî
yollarla da olsa çıkarılmaktaydı.
Petrole
olan ihtiyacın artması Musul ve Bağdat petrollerine olan rağbeti de arttırdı.
Osmanlı idaresinde bulunan bu bölge ingiltere, Fransa ve Almanya'nın alâkasını çekmeye
başladı. Devrin pâdişâhı ise denge siyâsetinin büyük ustası Sultan ikinci Abdülhamîd
Han'dı.
