Telgrafın Mucidine, Osmanlı'dan Madalya
Telgrafın Mucidine, Osmanlı'dan Madalya |
Osmanlı'nın İlim ve Teknolojiye Verdiği Ehemmiyet
Telgrafın Mucidine, Osmanlı'dan Madalya
Telgraf ilk defa Beylerbeyi Saray’ında Sultan Abdülmecîd Han'ın huzurunda tecrübe edildi ve muvaffak olundu. Sultan Abdülmecîd Han, Prof. Smith'e, Morse'a verilmek üzere kendi imzasını taşıyan bir ihtira berâtı ile murassa bir nişan (kadife bir kutu içinde elmaslı bir madalya) verdi.
Amerikalı ressam Morse ve arkadaşı Chamberlain, 1837'de bir pil, elle kullanılan bir anahtar, madenî tel ve elektromekanik bir röle kullanmak suretiyle ilk elektrikli telgraf cihazını icâd etmişlerdi. Ancak Morse bu buluşunu pek çok Avrupalı hükümete teklif etmişse de bir ilgi göremedi. Bunun üzerine Chamberlain, âleti yanına alarak İstanbul'a geldi. Yalnız âlet henüz kusursuz değildi. Yapılan denemelerin kesin bir muvaffakiyetle neticelenmediğini görünce âleti alıp, hatâlarını gidermek üzere Viyana'ya gitti. Yolda, bindiği geminin Tuna'da batması üzerine bu çalışması yarıda kaldı.
Sultan Abdülmecîd Han bu buluşu dikkatle tâkib etti. Nitekim pâdişâhın bu alâkasını bilen ve İstanbul'da jeoloji araştırmaları yapan Amerikalı ilim adamı Lawrence Smith, Morse'a bu âletin bir numunesini sipariş etti. Âlet İstanbul'a geldiğinde ilk tecrübesi Beylerbeyi Sarayı'nda Sultan Abdülmecîd Han'ın huzurunda gerçekleştirildi ve başarılı olundu. Sultan Abdülmecîd Han, Morse'a verilmek üzere kendi imzasını taşıyan bir ihtira berâtı ile murassa bir nişan (kadife bir kutu içinde elmaslı bir madalya) verdi. Morse: