Tarikat nedir? Seyyid Şerif Cürcânî’nin (k.s.) târifi ile tarîkat;

Tarîkat, yol demektir. Tasavvuf lisânında ise meslek, evrâd (virdler), ezkâr(zikirler) ve mânevî bakımdan Allah'a ermek için intisab edilen, mensup olunan ve tâkib olunan yol mânâsında kullanılır.

Seyyid Şerif Cürcânî’nin (k.s.) târifi ile tarîkat; menzilleri (mânevî yoldaki konak yerlerini) geçip mesâfe alabilmek ve yüce makamlarda terakkî edebilmekten (yükselip ilerlemekten) ibârettir ki, bu da Allah Teâlâ’nın yoluna sâlik olanlara (girenlere) mahsus bir sîret, yani hâl-tavır-ahlâk ve gidiştir. (1)

Bu anlatılanları, şöyle özetleyebiliriz:

Tarîkat; insanın, İlâhî ahlâk ile ahlâklanmayı öğrenip hâl olarak yaşayabilmesi ve nihâyet Allâh’ın rızâsını tahsil edebilmesi için, bir mürşid-i kâmil ve mükemmilin terbiyesinden istifâde ve feyz almak maksadiyle tâkip ettiği yoldur, usûldür.

Sünnî tarîkatlerden bazılarının isimlerini şöyle sıralayabiliriz: Nakşibendiye, Kadiriye, Rifâiyye, Yeseviye, Kübreviye, Mevleviye, Halvetiye ve Şâzeliye. Zamanla bunların şûbe ve kolları da teşekkül etmiştir. Tarîkatler arasında ortak esaslar bulunduğu gibi, farklı yönler de vardır. Dileyen herkes kendi yaratılışına, kendi meşrebine, ruh yapısına ve mânevî zevkine göre bir yol tutar.

(1) Kitâbü’t-Târîfât, Es‘âd Efendi Matbaası, İstanbul,1300, s. 94.